Jan Ariensz en/of Jan Adriaensz
In ons onderzoek maakten we kennis met een andere groep mensen die ook stamboomonderzoek deden naar de familie de Graaff. In hun onderzoek hadden ze een Jan Adriaensz de Graaff gevonden die niet in onze stamboom voorkwam. In het navolgende stuk zullen wij uiteenzetten hoe wij ertoe gekomen zijn te concluderen dat de in de aanhef genoemde Jannen één en dezelfde persoon zijn. Om alles zoveel mogelijk duidelijk te maken zullen wij in dit artikel onderscheid maken tussen Jan Ariensz en Jan Adriaensz. Met andere woorden alles van Jan Ariensz geven wij weer in ‘standaard’ letterdikte en alles van Jan Adriaensze ‘vet’.
Wij maken een begin van de genealogie van Jan Adriaense de Graeff met een toelichting op de bewijzen, waarover we beschikken.
Generatie I
I Bastiaen de Graeff, geb. ca. 1545, trouwt met N.N. Wij kennen hem door het patroniem van zijn kleinzoon Jan Ariensz (Adriaensz) Baastiaensz de Graeff (zie zijn trouwinschrijving op 25 april 1627).
Uit dit huwelijk 1 kind:
1 Arien (Adriaen) Bastiaensz de Graaff, geb. tussen 1570 en 1580, volgt II.
Generatie II
II Arien (Adriaen) Bastiaensz de Graaff (zn van I), geb. Tussen 1570 en 1580, trouwt met N.N. Wij kennen hem door het patroniem van zijn zoon (zie boven).
Uit dit huwelijk 1 kind:
1 Jan Ariensz (Adriaanse) Bastiaensz de Graaff, geb. voor 1615, volgt III
III Jan Ariensz (Adriaanse) Bastiaensz de Graaff, (zoon van II), geb. voor 1616, heemraad, hij ondertrouwt (1) op 20 maart 1627 (minstens 25 jaar oud) te Babyloniënbroek op 25 april 1627 met Neeltken Jansdr Teeuwen.
In akte Dussen R12, fol.76v-77, 31.5.1639: Compareerde Jan Adriaensen de Graeff, als vader en voogd over zijn onmondige kinderen, verwekt bij zaliger Neetlje Jansen, en Jan Jansen als bloedvoogd (Jan Jansen is hoogstwaarschijnlijk de broer van Neeltje Jansen) over de kinderen Arien/Adriaen, Anneke, Theunis (Thonis) en Jan. (Let op!!! De niet vetgedrukte namen van de kinderen waren al bekend bij ons als kinderen van Jan Ariensz en Neeltje Jans; de vetgedrukte namen worden ons bekend door deze akte als kinderen van Jan Adriaanse) De kinderen krijgen te zijner tijd een geldbedrag. De vader draagt zorg van hun levensonderhoud enz.
Uit dit huwelijk dus 4 kinderen:
- Arien/Adriaen Jansse de Graeff, geb. tussen 1628 en 1639
- Anneke de Graaff, geb. tussen 1628 en 1639
- Theunis (Thonis) Jansz de Graeff, geb. tussen 1628 en 1629
- Jan de Graeff, geb. tussen 1628 en 1639.
In akte Dussen R13, 5.2.1654 vinden we: Jan Adriaensen de Graeff, wonend aan de Dussen was schuldig aan Johan Crielaerts wonend te Geertruidenberg 840 gulden. Hij verbindt aan deze schuld zijn huis en erf met beplantingen daarop staande, groot twee mergen + nog 10 honden land gelegen in Dussen. Compareerde Jan Jansen Teeuwen, wonen in de Wercken, als borg voor Jan Adriaense de Graeff etc. Afgelost door Jan Janse Teeuwen op 18.2.1657
Vervolgens vinden we Jan Adriaense de Graeff en Adriaentje Claessen,
Die in Dussen laten dopen:
a. Claes de Graeff, gedoopt 25.01.1660, volgt IVd.
Gaan we sommige personen nog eens nader bekijken:
Jan Ariensz dus ook Jan Adriaanse de Graeff trouwt in 1627. Het huwelijk van Jan Jansen Teeuwen vinden we op 13.6.1638. Als Neeltje Jans (Teeuwen), die uit Almkerk kwam nou eens de zuster was van Jan Jansen Teeuwen, dan wordt het begrijpelijk dat Jan Jansen Teeuwen borg stond voor onze Jan.
Wie was Jan Jansz Teeuwen nu eigenlijk? We komen hem tegen in het doop- en trouwboek van Werkendam. Hij trouwt als Jan Jansen van Almkerk 13.6.1638 met Lijsken Bastiaensen, van Giesen-Oudekerk en hij trouwt (2) in mei 1658 als Jan Jansen Teeuwen, weduwnaar van Lesken Bastiaens, wonend te De Werken, met Neeltien Eeuwit, jonge dochter van Werkendam. De twee vrouwen, gezien hun namen, hebben geen relatie met Jan Adriaens de Graeff. Omdat Jan Jansen Teeuwen uit Almkerk komt lijkt de conclusie alleszins redelijk dat hij de broer is van Neeltjen Jans, de vrouw van Jan Adriaensz de Graeff. Temeer daar Neeltjen Jans ook als vrouw vermeld wordt van Jan Ariens Bastiaens de Graeff, waardoor beide Jannen dus één en dezelfde persoon zijn.
Volgens de boven vermelde akte Dussen R12, fol.76v-77, 31.5.1639 was Neeltje Jansdr (Teeuwen) overleden voor 31 mei 1639 en volgens akte Dussen R13, 5.2.1654 was Jan Adriaensen de Graeff op 5 februari 1654 nog in leven. Als hij ca. 1660 trouwt met Adriaentje Claessen is hij ca. 55/60 jaar en moet zij een stuk jonger geweest zijn. De volgende aanwijzing vinden we bij kind 2 van Jan Jansen Teeuwen. Op 30 juni 1641 laat hij dopen het kind Neeltjen, waarbij o.a. getuige is ene Jan Adriaensen van der H�ll (lees: van den Hill). We wisten al uit Dussen R12 folio 76v-77, 31.5.1639 dat ene Jan Jansen voogd was over de kinderen van onze Jan na het overlijden van zijn vrouw Neelken Jans. Neelken was dus overleden ca. 1639, dus daarom werd ze vernoemd bij kind 2 van Jan Jansen Teeuwen. Conclusie is dus dat Neelken Jansdr en Jan Jansz Teeuwen broer en zus waren en dat ze uit Almkerk kwamen. De vraag blijft waar het huwelijk tussen Jan en Ariaentje Claessen gesloten is? Niet in Babyloniënbroek, Dussen, Almkerk, Sleeuwijk en Werkendam. Maar waar dan wel? Misschien is het wel de moeite waard de eerst vijf generaties van Jan Ariens Bastiaensz de Graeff en Jan Adriaense (Bastiaensz) de Graeff samen te voegen en in ‘Graafwerk’ te publiceren.
Capelle aan den IJssel, maart 2007
Arie C. de Graaff